STAAND WERKEN
Ton de Beijer, Kantoor & Efficiency, Juni 2005

Onderzoek in Duitsland wijst uit:
"Gebruikers van zit/sta tafels werken dynamischer, kunnen zich beter concentreren en hebben meer plezier in hun werk"

In Nederland wordt er door TNO Arbeid al jaren geen onderzoek meer naar gedaan. Bij onze Oosterburen is dat wel het geval. Daar heeft men zelfs een berekening gemaakt van wat het een bedrijf kostentechnisch oplevert. Wanneer er vijf procent extra voor zit-statafels wordt uitgegeven, bespaart dat vier procent per jaar op de totale kantoor- en personeelskosten. Uit een onderzoek onder 2.000 gebruikers van zit-statafels dat het Institut fuer Buerodynamik und Ergonomie GmbH heeft gehouden, blijkt dat staand werken leidt tot:

Ton de Beijer

Mensen die ervaring hebben opgedaan met het werken aan de zit-statafel, worden na een tijdje vaste gebruikers. Dit is de conclusie na een klein onderzoek bij een aantal bedrijven dat al een paar jaar zit-statafels binnen zijn muren heeft. Het grote voordeel: lang staan is minder vermoeiend dan lang zitten.

De zit-statafel wint langzaam maar zeker aan populariteit. Dit heeft verschillende redenen. Een van de belangrijkste is wel, dat de prijs voor een normaal (tweetraps) elektrisch verstelmechaniek beduidend gunstiger is dan pakweg vijf jaar geleden. De verkoopprijs van de zit-statafel is daardoor niet zoveel hoger meer dan een normale werktafel, die in hoogte instelbaar is. Nu de economische recessie wat wegebt, zie je ook dat er weer meer gekeken wordt naar de kwaliteit van de werkplek. Ter voorkoming van rugklachten en vermoeidheid is verandering van positie tijdens het werken noodzakelijk. Het is een van de redenen waarom ergonomen en Arbodeskundigen ervoor pleiten om ook op kantoor meer te bewegen. Vanuit die optiek is het afwisselend zittend en staand werken een logische zaak. In het verleden is door een aantal deskundigen de idee geopperd, dat in de kantoorruimte vaste statafels een plaats zouden moeten hebben.Op zich goed bedacht, maar aangezien die tafels geen echte gebruikers hadden, werden ze al snel als te onpersoonlijk beoordeeld. Een zit-statafel is normaliter wel een persoonlijke werkplek.

Hulpmiddel
De zit-statafel kun je zonder meer typeren als het hulpmiddel om regelmatig van houding te wisselen. Het werken achter de computer, wat in heel veel bedrijven gewoon aan de orde van de dag is , is een zware bezigheid, zo blijkt uit de praktijk. Bij het dagelijks bureauwerk waarbij medewerkers vijf uur of langer bezig zijn, is het van belang van werkhouding te veranderen. Er is een paar jaar geleden een onderzoek gedaan onder gebruikers van zit-statafels om te weten te komen of er minder rugklachten optraden. Dit bleek in meer dan vijftig procent van de gevallen juist te zijn. Belangrijk is bovendien dat ook naar voren kwam, dat twee tot vier uur staand werken door zeventig procent van de mensen werd gehaald. Nog maar al te vaak wordt door managers beweerd, dat dit 'speelgoed' niet wordt gebruikt. Dat argument is gezien de praktijk toch moeilijk vol te houden.

Ergonomisch
De meeste ergonomen zijn het er over eens, dat het gebruik van de zit-statafel grote voordelen heeft. De hoogte, de stabiliteit en het verstelgemak zijn in hun beoordeling essentieel. Er wordt al jarenlang gediscussieerd over het versteltraject. In Nederland ligt de ondergrens op 62 cm. De stahoogte tot 128 cm is voor de meeste ook langere mensen meer dan voldoende. In Duitsland legt men de ondergrens op 68 cm, hetgeen in de praktijk doorgaans prima blijkt te voldoen. De stahoogte gaat vervolgens met een drietrapsmechaniek tot 133 cm, waardoor ook mensen van boven de twee meter lengte er probleemloos aan kunnen werken. Overigens is citca vier procent van de Nederlandse mannen langer dan 190 cm.

Groei
Ondanks de onbekendheid bij managers van bedrijven ten aanzien van de zit-statafel en het feit, dat men er bij voorbaat vanuit gaat dat de aanschaf wel prijzig zal zijn, ziet de toekomst er best goed uit. Het heeft ook de nodige tijd geduurd, voordat de bureaustoel met zwenkwielen en alle verstelmechanieken voor een goede dynamische zit tot de standaarduitrusting in een kantoor is gaan behoren. In de Scandinavische landen is het gebruik van de zit-statafel in kantoren bij computerwerk al jaren een vrij normale zaak. De laatste jaren zijn er in ons land ook diverse grotere en kleinere organisaties overgestapt op het gebruik van zit-statafels, tot grote tevredenheid. Door zit-statafels te gebruiken op de werkplek krijgen de medewerkers de kans regelmatig van houding te veranderen. Met de aanschaf kun je beter niet wachten tot medewerkers last van hun rug hebben. De praktijk leert dat het dan vaak te laat is.

www.staand-werken.nl